Kikkers in de pan

Een paar weken geleden was ik bij het Jonge Balie Congres in Amersfoort. Boris van der Ham was de dagvoorzitter en ik kwam voor een voordracht over mediation en de digitale revolutie.

Ik kwam binnen tijdens lunchtijd en de zaal was gevuld met honderden jonge mensen, zo tussen 25 en 30 jaar oud schat ik, en een paar oude bazen in krijtstreep, quasi toeziend op de besteding van het zuur verdiende kantoorgeld.

De jongeren netwerken onder elkaar, happen een broodje weg en een kopje soep. De indruk wil mij niet verlaten dat ik mij op de dies van een studentenvereniging bevind. Ik weet het zeker als de voordrachten beginnen en de oudjes en ik op de voorste rij zitten en het Boris van der Ham maar niet wil lukken om de als advocaat verklede jongeren van de achterste rijen naar voren te krijgen.

De toekomst van onze rechtsbijstand is nog niet helemaal aangekomen……….

En dan hoor ik de voordracht over de digitale revolutie en hoe deze ook de advocatuur zal overspoelen. Een goed verhaal met een kop en een staart en een heldere duiding naar initiatieven als rechtdeur. De presentator spreekt de toehoorders direct aan en roept op tot participatie. Dan komt ver achter uit de zaal die alleszeggende vraag, eigenlijk meer opmerking; waarom hebben wij hier in onze opleiding nooit over gehoord en waarom ook niet op dit congres?

Het antwoord blijft uit, maar de aanstormende dienstverleners in rechtsbijstand weten niet van het digitale advocatenkantoor, van de veranderende markt waar cliënten klanten worden en waar de klant de advocaat kiest op het internet, op basis van profielen, klantbeoordelingen en prijs. Zij weten niet van de klant die een dienst zoekt die online is, die 24/7 vanaf de bank kan worden afgenomen en die geen probleem heeft met een reputatie die gebaseerd is op klantbeoordelingen.

Da’s wel een beetje raar, want de meeste van hen kopen inmiddels hun kleren bij Zalando, hun electronica bij Bol.com, boeken hun vakantiehuis bij Airb&b en hun taxi bij Uber, om maar eens wat te noemen.

Blijkbaar is het niet eenvoudig dat gedrag te projecteren op de cliënt van het advocatenkantoor, althans niet voor hen. Ze worden daarbij niet geholpen door de politiek die vooralsnog niet alle protectie die de advocatuur geniet heeft opgeheven en door de ongekende weelde die het huidige businessmodel heeft opgeleverd. Je kunt maar zo denken dat de vooruitgang aan je voorbij gaat.

Er zijn inmiddels echter een reeks aan gegadigden die zich op het internet melden om de markt van juridische dienstverlening over te nemen van het advocatenkantoor. Verzekeraars, accountants en in toenemende mate internetondernemers zien brood in het digitaliseren van de rechtsbijstand. 

Het resultaat zal zijn dat we een keuze gaan krijgen aan juristen en advocaten die ons worden aangeboden tegen markttarieven en die we kunnen consulteren waar en wanneer we willen. Doordat de tarieven gaan variëren, afhankelijk van het soort werk, de tijd van de dag, ervaring en/of scholing van de dienstverlener en wat dies meer zij, wordt het inhuren van juridische bijstand bereikbaar voor meer klanten en voor eenvoudiger werk. Kortom, de markt zal groeien. 

De zuidas wordt de P.C. Hooftstraat van de juridische dienstverlening en het internet doet de rest. Reden genoeg voor het gemiddelde advocatenkantoor om de bedrijfsvoering eens onder de loep te nemen. Wat ik op het congres van de jonge balie zag is niet erg hoopgevend. Vooralsnog moeten al die jonge advocaten naar de zuidas, want van de digitale ommezwaai die hun vak de komende drie tot vijf jaar maakt, hebben ze nog niet gehoord. Het water wordt warmer en warmer, het is aan hun kantoor om ze eruit te krijgen voor het kookt.